İZMİR – Türkiye’de 14 Mayıs’ta yapılan cumhurbaşkanı ve milletvekilleri seçiminde İzmirli seçmen 28 milletvekilini Meclis’e gönderdi. 14 vekil ile CHP en çok milletvekili çıkaran parti olurken, Yeşil Sol Parti önceki dönemlerde de olduğu gibi iki vekil çıkararak vekil sayısını korudu. İkinci tura kalan cumhurbaşkanı seçimlerine kısa bir zaman kala İz Gazete Genel Yayın Yönetmeni Ümit Kartal, 14 Mayıs seçimlerinin partiler açısından sonucunu ve ikinci tura giden süreci değerlendirdi.
‘HDP’NİN İZMİR’E KÖK SALMAKLA İLGİLİ BİR PROBLEM YAŞADIĞINI GÖREBİLİYORUZ’
Yeşil Sol Parti açısından bakıldığında kentte oyların bir kısmının CHP’ye bir kısmının ise TİP’e kaydığını dile getiren Kartal, “Halkların Demokratik Partisi’ne (HDP) barajı geçmesi için verilen ve bu seçim sonuçlarında da ’emanet oy mu gerçek oy mu’ tartışmasına sebep olan bir kitle, 14 Mayıs’ta da İzmir’in iki ayrı bölgesinde farklı tutum sergiledi. İkinci bölgede oylar üç aşağı beş yukarı Türkiye İşçi Partisi’ne gitmiş. TİP ucu ucuna bir oyla milletvekili çıkaramadı. İzmir’in birinci bölgesinde yine bu kitle Yeşil Sol Parti’den ayrılmış belli ki. Ama burada da CHP’ye kaymış. Emek Özgürlük İttifakı ile ilgili bunu söyleyebiliriz. Burada HDP’nin İzmir’e kök salmakla ilgili bir problem yaşadığını görebiliyoruz. Çünkü iki dönemdir İzmir dışından dört milletvekili aday gösteriliyordu. Bunlar mücadele eden çalışkan insanlardı ama bir taraftan da kök salma konusunda zayıf kalıyordu. Bu kez farklı olarak İbrahim Akın İzmir’de çevre mücadelesi, emek ve demokrasi mücadelesi verenlerin tanıdığı bir isimdi. İzmir menşeili bir milletvekilinin kazanım olduğunu düşünebiliriz” dedi.
‘CHP AÇISINDAN TAM BİR HAYAL KIRIKLIĞI’
Cumhuriyet Halk Partisi bakımından ise milletvekili seçimlerinin tam bir hayal kırıklığı olduğunu söyleyen Kartal, “İl Başkanı iki bölgeden 9’ar milletvekili hedef koymuştu. Kim konuşursa 8-8 milletvekili çıkarılabileceği ile ilgili bir beklenti söz konusu oluyordu. Çünkü bundan önceki seçimlerde 7’şer milletvekili çıkarmıştı. Ama bu seçimde ilk 7’lik kontenjan içerisinde 4 tane altılı masanın partilerine seçilecek yerden milletvekili adaylığı verildi. Bunların da üçü yine İzmirlilerin bilmediği ve dışarıdan isimlerdi. Bunun sonucunda artış gelmediği gibi CHP tabanında da listelerde kendilerini İzmirlilerin daha az temsil etmesi nedeniyle bir motivasyon bozukluğuna sebep oldu. 8’inci sıralar bu anlamda çıkamadı” diye konuştu.
Yine CHP’nin ikinci bölgede TİP baskısı altında kaldığını söyleyen Kartal, “Enerjisini çok büyük oranda TİP’in oyları bölme korkusuyla harcadığını görmüş olduk. Tüm anketlerde sağın ve MHP’nin İzmir’den milletvekili çıkaramayacağını söylüyordu. Ama AK Parti 8, MHP 1 milletvekili çıkardı. Bu tüm Türkiye’de muhalefetin kendi iç tartışmalarına çok fazla yoğunlaştığını gösteriyor. HDP ile TİP arasındaki, diğer taraftan CHP ve Emek Özgürlük İttifakı arasındaki tartışmalar enerjinin başka bir tarafa savrulmasına sebep oldu” dedi.
‘AK PARTİ OYLARI DÜŞTÜ’
Diğer yandan AK Parti’nin İzmir’in her yerinde oy oranını düşürdüğüne de dikkat çeken Kartal, CHP’nin oylarını artırdığı yerlerin de AK Parti seçmeninin yoğu olduğu ilçeler olduğunu ifade etti. Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanlığı adaylığı konusunda çok uzun süre Kılıçdaroğlu ile tartışmasının ise İzmir’de dikkat ve motivasyon kaybına sebep olduğunu söyleyen Kartal, “Muharrem İnce’nin cumhurbaşkanı olması için toplanan imzalarda nüfusa oranla en çok imzayı İzmir’in verdiği görülüyor. Demek ki burada Muharrem İnce’nin tartışmalarının bir karşılığı olmuş. Bu biraz zorladı. Ama topyekün bakıldığında kuşkusuz yüzde 68 oranında muhalefete oy var. Yani iktidara oy vermeyen yüzde 68’lik bir oran var. Sahadaki performans bakımından hak teslim etmek gerekir ki İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ve CHP İl Başkanı Şenol Aslanoğlu her yerdelerdi” ifadelerini kullandı.
‘SANDIĞA GİDENLERİN YÜZDE 50’SİNDEN FAZLASI ‘ERDOĞAN OLMASIN’ DEDİ’
İkinci tura kalan cumhurbaşkanlığı seçimlerine giden süreçte seçmenin moral ve motivasyonunun giderek toparlandığını vurgulayan Kartal, şöyle devam etti:
“Sonuçların muhalif seçmende bir şok etkisi yarattığını söyleyebiliriz. Hatta çok yüksek oranda CHP’li seçmende şok etkisi yarattı. Ama o ilk şok etkisi atlatıldıktan sonra moral motivasyon bakımından toparlanma olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Şunun anlaşılması gerekiyor ki sandığa gidenlerin yüzde 50’sinden fazlası ‘Erdoğan olmasın’ dedi. Şimdi yapılması gereken ‘biz çoğunluğuz’ duygusunu büyütmek ve daha fazla kişiyi sandığa götürmek. Yine geçersiz oylara baktığımızda da çok fazla muhalif oyun geçersiz olduğunu tespit etmek mümkün. YSP, TİP ve CHP’ye verilen oylarda geçersiz oranı diğer partilere göre çok daha fazla. Erdoğan karşıtı olarak sandığa gitmiş, oyunu kullanmış ancak geçersiz olmuş. Bu seçmeni tekrar sandığa taşımak ve daha sade bir oy pusulasında oy vermelerini sağlamak gerekiyor. Umut var diye düşünüyorum. Tüm Türkiye’de tartışılanın aksine şu da bir umut ki yıllardır kışkırtılan, birbirine yabancı ve düşman gösterilen CHP’li oylarla Güneydoğu oyları aynı potada buluşmuş oldu. Bu ülkenin barıştan ve kardeşlikten yana çok geniş bir kesiminin olduğunun ispatıdır.”
‘HER SANDIĞA BEŞ MÜŞAHİT ÇAĞRISI ÖNEMLİ’
Sandık güvenliğinin önemine dikkat çeken Kartal, Cumhurbaşkanı Adayı Kemal Kılıçdaroğlu’nun her sandığa beş müşahit çağrısının önemli olduğunu söyledi. Kartal, “Konforlu muhalefet alanı ülkenin batısı için daha geçerli. ‘Sandıklarımıza sahip çıkamadınız’ diye kendisi dışında bir durum tarifliyor. Kendi partisini suçluyor. Cumhurbaşkanı adayı Kılıçdaroğlu’nun her sandıkta beş müşahit çağrısını ben morale ve sorumluluğa davet olarak görüyorum. Eğer seçmenler bu çağrıya kulak verirse sandık güvenliği ile ilgili problem yaşanmayacağını söyleyebiliriz” dedi.
İkinci tura ilişkin seçmende yaratılan “kazanılamaz” duygusu ile ilgili ise İstanbul seçimlerini işaret eden Kartal, “İstanbul seçimlerinin ikinci turunda CHP aldı. Bu duygudan çıkmak gerekiyor. İstanbul seçimleri de iki aday etrafında kilitlenen bir referandum gibiydi. Biz de tüm farklılıkları bir araya getirerek açık ara farkla kazandık. Şimdi tüm farklılıklarımızı bir kenara bırakıp iki adaylı seçimde moralleri yüksek tutarsak İstanbul seçimlerindeki gibi bir sonucun sandıktan çıkacağına inanıyorum” diye konuştu.
